قیام حسین بن علی بن حسن

از دانشنامه‌ی اسلامی

تقویم هجری قمری

روز واقعه:13 ذی القعده
سال ۱۶۹ هجری قمری


پس از آن که عباسیان در سال ۱۳۲ قمری با شکست نهایی امویان، خلافت را از آن خود کرده و از مردم برای خویش بیعت گرفتند، گرچه در آغاز خلافتشان به رهبری ابوالعباس سفاح با بنی‌اعمام و همرزمان سابق خود یعنی علویان رابطه نیک و رفتاری پسندیده داشتند، ولی پس از مرگ سفاح و آغاز خلافت منصور دوانقی اختلاف میان بنی‌عباس و علویان شدت گرفت و حاکمان وقت با بی‌رحمی تمام، علویان مبارز را سرکوب کردند.

در عصر موسی الهادی چهارمین خلیفه عباسیان، شیعیان و محبان اهل بیت علیهم‌السلام به ویژه علویان مبارز به بهانه‌هایی واهی مورد آزار و اذیت عمر بن عبدالعزیز بن عبیدالله از نوادگان عمر بن خطاب عامل ‌هادی عباسی در مدینه منوره قرار می‌گرفتند. تا این که آنان به تنگ آمده و تصمیم به قیام بر ضد عباسیان گرفتند. رهبری این قیام را حسین بن علی بن حسن بن حسن مثنی (پسرعموى امام کاظم علیه‌السلام) بر عهده داشت.

آنان در سیزدهم ذی القعده قیامشان را با شعار "المرتضی من آل محمد صلی الله علیه و آله" آغاز کردند و با نیروهای عمر بن عبدالعزیز عمری درگیر شده و آنان به شکست و عقب‌نشینی وادار کردند و سرانجام عمر بن عبدالعزیز عمری، از چنگ آنان گریخت و در نتیجه شهر مدینه در اختیار علویان قرار گرفت و حسین بن علی با در اختیار گرفتن صندوق خانه بیت المال و تقسیم آن میان مبارزان و مستمندان به رتق و فتق امور پرداخت و خود را برای هجوم به مکه معظمه آماده نمود.

علویان پس از یازده روز درنگ در مدینه در ۲۴ ذی القعده عازم مکه معظمه شدند. ولیکن در مکانی به نام "فَخّ" با سپاهیان هادی عباسی -به فرماندهى عباس بن محمد- مواجه شده و پس از نبردی سنگین، متحمل شکست گردیدند و بسیاری از آنان از جمله خود حسین بن علی به شهادت رسیدند.

پانویس

  1. نک: تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۳۳۵؛ سبل الهدی والرشاد، ج ۲۱، ص ۷۴؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج ۶، ص ۹۰.

منابع

  • مؤسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.


مطالب مرتبط